06/10/2021
Tác giả: NCS Đồng Thị Thùy Linh, Phòng Nghiên cứu Kinh tế và Phát triển, Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á (VIISAS)
Mặc dù chịu tác động của làn sóng Covid 19 thứ 2, S&P Global Ratings dự báo mức tăng trưởng Ấn Độ là 9,5% trong năm tài chính hiện tại và 7% trong năm tới. Trong tháng 8, lạm phát giá bán buôn của Ấn Độ tăng lên trong khi lạm phát giá bán lẻ lại giảm xuống. Mặc dù xuất khẩu hàng hóa tăng nhưng thâm hụt thương mại tăng lên mức cao nhất trong 4 tháng qua. Tăng trưởng trong các hoạt động sản xuất ở Ấn Độ chậm lại, đây cũng là một trong các nguyên nhân khiến tỷ lệ thất nghiệp ở Ấn Độ tăng trở lại vào tháng 8. Trong tháng này, Ấn Độ cũng đẩy nhanh các cuộc đàm phán với Úc nhằm mở đường cho một thỏa thuận hợp tác kinh tế toàn diện song phương (CECA) và đàm phán với Anh đạt được một hiệp định thương mại tự do vào tháng 11/2021. Bên cạnh đó, Ấn Độ cũng đã áp thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm từ Trung Quốc.
1. Kinh tế trong nước
Tăng trưởng kinh tế
Trong báo cáo Kinh tế hàng tháng cho tháng 8 của Bộ Tài chính cho biết, mặc dù có làn sóng Covid 19 thứ hai xảy ra nghiêm trọng hơn, nhưng sự phục hồi kinh tế theo hình chữ V của Ấn Độ vẫn không bị ảnh hưởng. Sự phục hồi với tốc độ nhanh này là do sự tăng trưởng trong tiêu thụ điện năng, vận chuyển hàng hóa đường sắt, phí đường cao tốc, hóa đơn điện tử, giao dịch kỹ thuật số và thu thuế từ GST tăng mạnh.
Ấn Độ dự kiến sẽ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ trong những quý tới, ngay cả khi lạm phát (chủ yếu bởi giá thực phẩm) có khả năng vẫn tăng cao. Theo S&P Global Ratings, nền kinh tế dự kiến sẽ đạt mức tăng trưởng 9,5% trong năm tài chính hiện tại và tăng trưởng 7% trong năm tới (PTI, 2021)
Còn theo Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (UNCTAD), kinh tế Ấn Độ dự kiến sẽ tăng trưởng nhanh nhất, ở mức 6,7%, vào năm 2022, tiếp theo là Trung Quốc mặc dù tốc độ tăng trưởng của nước này sẽ nhanh hơn Ấn Độ trong năm 2021. Trong Báo cáo Thương mại và Phát triển năm 2021, UNCTAD cho biết nền kinh tế Ấn Độ dự kiến sẽ tăng trưởng 7,2% vào năm 2021, cao thứ hai trên thế giới sau Trung Quốc nhưng tăng trưởng sẽ chậm lại còn 6,7% vào năm 2022 (Kirtika Suneja, 2021).
Lạm phát giá bán buôn của Ấn Độ đã tăng lên 11,39% vào tháng 8 từ mức 11,16% trong tháng 7, do giá nhiên liệu và sản xuất tăng cao, phản ánh quyền định giá (pricing power) của các nhà sản xuất trong nền kinh tế đang phục hồi. Lạm phát, được đo bằng chỉ số giá bán buôn (WPI), đã tăng sau khi giảm trong hai tháng liên tiếp ngay cả khi lạm phát bán lẻ giảm xuống mức thấp nhất trong bốn tháng qua, ở mức 5,3% vào tháng 8.
Nhờ sự tăng trưởng các sản phẩm dầu mỏ, hàng kỹ thuật, đá quý và đồ trang sức, xuất khẩu hàng hóa của Ấn Độ trong tháng 8 đã tăng 45,17% so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, mức tăng trưởng đã giảm so với mức 49,85% trong tháng 7. Thâm hụt thương mại trong tháng 8 đã tăng lên mức cao nhất trong 4 tháng qua là 13,87 tỷ USD so với 8,2 tỷ USD cùng kỳ năm ngoái và 11 tỷ USD trong tháng 7 (ET Bureau, 2021a).
Theo một khảo sát của Deloitte về “Cơ hội đầu tư FDI của Ấn Độ” với mục tiêu nhằm đánh giá nhận thức của các lãnh đạo doanh nghiệp toàn cầu, Ấn Độ sẽ vượt qua Singapore và Nhật Bản để trở thành lựa chọn hàng đầu ở châu Á cho các nhà đầu tư toàn cầu. Ấn Độ sẽ cần 8 nghìn tỷ USD tổng vốn hình thành (tài sản greenfield[1] mới) để trở thành nền kinh tế 5 nghìn tỷ USD vào năm tài chính 2027. Trong số các nhà đầu tư lần đầu, có gần 2/3 số doanh nghiệp đang có kế hoạch đầu tư vào Ấn Độ trong vòng hai năm tới. Khi được yêu cầu xác định các lĩnh vực có nhiều khả năng nhận được các khoản đầu tư mới ở Ấn Độ, hệ thống phụ trợ (cơ sở hạ tầng năng lượng) dẫn đầu với 57%, phản ánh kế hoạch của Ấn Độ để tăng đáng kể năng lực năng lượng tái tạo, trong khi dịch vụ tài chính (49%) và chăm sóc sức khỏe (48%) ) cũng được xếp hạng cao.
Theo trung tâm Giám sát Kinh tế Ấn Độ, tỷ lệ thất nghiệp ở Ấn Độ tăng trở lại vào tháng 8 và chạm mức 8,3% so với mức 7% trong tháng 7 với 1,9 triệu việc làm bị mất đi chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp. Điều này đã dẫn đến việc giảm tỷ lệ việc làm từ 37,5% trong tháng 7 xuống còn 37,2% trong tháng 8 với số lượng việc làm giảm xuống còn 397,8 triệu người so với 399,7 triệu trong tháng 7 (Yogima Seth Sharma, 2021).
Tăng trưởng trong các hoạt động sản xuất ở Ấn Độ đã chậm lại trong tháng 8 do chi phí đầu vào tăng và những lo ngại xung quanh tác động của Covid-19 đối với nhu cầu tiêu dung và tài chính của các công ty. Chỉ số nhà quản lý thu mua (PMI) của IHS Markit Ấn Độ ở mức 52,3 vào tháng 8, giảm so với mức 55,3 trong tháng 7.
2. Quan hệ của Ấn Độ với một số đối tác
Ấn Độ- Trung Quốc
Tổng cục Phòng vệ Thương mại Ấn Độ (DGTR) đã khuyến nghị áp thuế chống bán phá giá đối với Vitamin C, được sử dụng để sản xuất thuốc từ Trung Quốc nhằm bảo vệ các nhà sản xuất trong nước khỏi hàng nhập khẩu giá rẻ. DGTR đã kết luận trong cuộc điều tra rằng hàng nhập khẩu từ Trung Quốc đang vào thị trường nội địa Ấn Độ với mức giá thấp hơn giá trần, thậm chí còn thấp hơn cả chi phí bán hàng (cost of sales). Theo đó, thuế chống bán phá giá được khuyến nghị áp dụng trong 5 năm kể từ ngày chính phủ ban hành thông báo đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu có xuất xứ hoặc xuất khẩu từ Trung Quốc. Bên cạnh đó, DGTR cũng đã khuyến nghị áp thuế chống bán phá giá đối với một số sản phẩm nhôm từ Trung Quốc để bảo vệ các nhà sản xuất trong nước khỏi hàng nhập khẩu giá rẻ.
Ấn Độ - Anh
Theo bộ thương mại và công nghiệp, Ấn Độ và Anh có kế hoạch khởi động các cuộc đàm phán nhằm đạt được một hiệp định thương mại tự do (FTA) vào tháng 11 năm nay với mục tiêu là đạt được Hiệp định tạm thời (Interim Agreement) vào tháng 3 năm 2022, sau đó là một Hiệp định Toàn diện (Comprehensive Agreement). Hiệp định thương mại tạm thời sẽ bao gồm các nhượng bộ về thuế quan hoặc tiếp cận thị trường sớm đối với một số "sản phẩm và dịch vụ ưu tiên cao". Một số dịch vụ mà hai bên cùng quan tâm có thể được đưa vào Hiệp định tạm thời. Hai nước đang cố gắng hướng đến một hiệp định thương mại toàn diện bao gồm mọi lĩnh vực từ dịch vụ tài chính đến dịch vụ pháp lý đến kỹ thuật số và dữ liệu, cũng như lĩnh vực hàng hóa và nông nghiệp. Cả hai nước đều hi vọng sẽ sớm đạt được thỏa thuận nhằm thúc đẩy quan hệ thương mại song phương lên một tầm cao mới.
Ấn Độ-Úc
Theo một tuyên bố báo chí chung được đưa ra sau cuộc hội đàm giữa các bộ trưởng thương mại của hai nước trong tháng này, Ấn Độ và Úc đã đồng ý đẩy nhanh các cuộc đàm phán và họp thường xuyên để đạt được Thỏa thuận thu hoạch sớm (Early harvest agreement) vào tháng 12 năm 2021, mở đường cho một thỏa thuận hợp tác kinh tế toàn diện song phương (CECA). Ấn Độ và Australia đã thực hiện ít nhất 9 vòng đàm phán từ năm 2011 đến 2015 để hoàn tất Thỏa thuận Hợp tác Kinh tế Toàn diện (CECA). Tuy nhiên, sự khác biệt về lập trường đối với một số vấn đề bao gồm thuế quan, sự di chuyển của các chuyên gia và khả năng tiếp cận thị trường đã dẫn đến việc thỏa thuận không đạt được kết quả.
Hiện nay, cả hai quốc gia đều đã bắt đầu áp dụng các chiến lược quốc gia của mình. Chiến lược kinh tế của Úc dành cho Ấn Độ đến năm 2035 dự kiến xuất khẩu của Úc tăng gấp 5 lần và đầu tư tăng gấp 10 lần trong 20 năm, đưa Ấn Độ trở thành một trong những đối tác thương mại và đầu tư hàng đầu của Úc. Về phía Ấn Độ, nước này cũng đưa ra một báo cáo đối ứng (India’s reciprocal report). Đây có lẽ là báo cáo đầu tiên và duy nhất đối với bất kỳ quốc gia nào đó chính là Chiến lược Kinh tế Úc (AES) xác định 12 lĩnh vực cần tăng cường hợp tác, đưa ra các cách tiếp cận cụ thể và tăng cường trao đổi thương mại và văn hóa.
[1] là một hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) trong đó công ty mẹ lập ra một công ty con ở một quốc gia khác, xây dựng các hoạt động của mình ngay từ đầu