10/11/2017
Thực hiện Quyết định số 1849/QĐ-KHXH ngày 27/10/2017 về việc cử cán bộ đi công tác nước ngoài của Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, TS. Lê Thị Hằng Nga, Phó Tổng Biên tập Tạp chí Nghiên cứu Ấn Độ và Châu Á, Trưởng phòng, Phòng Nghiên cứu Lịch sử - Văn hóa, Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á, đã đi công tác tại Thái Lan từ ngày 03 đến ngày 06/11/2017.
Trong thời gian tại Thái Lan, TS. Lê Thị Hằng Nga đã tham dự Hội nghị Châu Á lần thứ nhất về Nghiên cứu Nam Á với chủ đề “Cộng đồng Nam Á hải ngoại và Văn hóa đại chúng ở Châu Á” tại Đại học Chulalongkorn, Bangkok, Thái Lan. Hội nghị do Trung tâm Nghiên cứu Ấn Độ, Đại học Chulalongkorn, phối hợp với Dự án INDAS-Nam Á (Nhật Bản), Đại học Nghiên cứu Quốc tế Hankuk (Hàn Quốc), Đại học Quốc gia Singapore và Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam tổ chức.
Các diễn giả tại Hội thảo
Hội thảo khai mạc vào lúc 9:30 ngày 04/11/2017 tại Hội trường lớn của Đại học Chulalongkorn, nơi Đại thi hào Rabindranath Tagore, người Châu Á đầu tiên đạt giải Nobel văn học, đã có bài phát biểu năm 1927. Hội thảo có sự tham gia của các học giả và nhà khoa học đến từ các nước: Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Tại phiên khai mạc của hội thảo, TS. Pirongrong Ramasoota, Phó Chủ tịch, Đại học Chulalongkorn đã có bài phát biểu chào mừng, qua đó khẳng định tầm quan trọng của việc liên kết và kết nối giữa các cơ quan nghiên cứu về Ấn Độ và Nam Á tại Châu Á. Cũng tại phiên khai mạc, GS. Koichi Fujita, trưởng Dự án INDAS – Nam Á, đến từ Đại học Kyoto, Nhật Bản, có bài báo cáo về sự hình thành tổ chức các cơ quan nghiên cứu về Nam Á ở Châu Á, về dự án INDAS - Nam Á; GS. Ajay Dubey, đến từ Đại học Jawaharlal Nehru, Ấn Độ, báo cáo đề dẫn về chủ đề “Sự gắn kết của Ấn Độ với cộng đồng Ấn kiều hải ngoại: sự tiến triển, những vấn đề và thách thức”.
Phiên hội thảo đầu tiên bắt đầu vào lúc 1 giờ chiều cùng ngày. Phiên 1 của hội thảo gồm 4 báo cáo, tựa đề: “Cộng đồng Nepalese ở Bangkok” (Sư thầy Anil Sakya, Đại học Phật giáo Mahamakut, Thái Lan); “Những người di cư Ấn Độ và kinh nghiệm của họ trong xã hội đa sắc tộc ở Malaysia” (Ji-Eun Lee, Đại học Nghiên cứu quốc tế Hankuk, Hàn Quốc); “Đàm phán nhân dạng, kiến tạo hình thức văn hóa: Nghiên cứu trường hợp một thanh niên Hồi giáo được sinh ra bởi những người Mẹ Nhật Bản và Cha Pakistan” (Masako Kudo, Đại học Nữ giới Kyoto, Nhật Bản); “Một góc ở hải ngoại: Cộng đồng Nam Á hải ngoại và Cricket (Cri-kê) ở Singapore” (Sonojoy Sen, Đại học Quốc gia Singapore”.
Phiên hội thảo thứ hai từ 9:30 đến 12:00 ngày 05/11, bao gồm 3 báo cáo, tựa đề: “Cộng đồng con cháu người Hồi giáo Nam Á ở phía bắc Thái Lan: quá trình hình thành” (Mineo Takada, Đại học Hiroshima Shudo, Nhật Bản); “Ấn Độ không thể quên những người con trai và con gái ở hải ngoại: Sự gắn kết của Ấn Độ với cộng đồng Ấn kiều hải ngoại: Triển vọng và thách thức” (Rajesh Rai, Đại học Quốc gia Singapore); “Quan hệ Ấn Độ - Hàn Quốc” (Chan-Wahn Kim, Đại học Nghiên cứu Quốc tế Hankuk, Hàn Quốc).
Phiên hội thảo thứ ba từ 13:00 đến 16:00 ngày 05/11, bao gồm 4 báo cáo, tựa đề: Gurmokh Singh Sachdev: Từ một nạn nhân của Sự chia cắt năm 1947 trở thành một Nhà hoạt động từ thiện ở Thái Lan” (Surat Horachaikul, Đại học Chulalongkorn, Thái Lan); “Phát hiện lại ‘tính Ấn Độ’ hay ‘tính thuộc về’: Những nghệ sĩ múa Ấn Độ ở Singapore và sự chạm chán của họ với Đông Nam Á ở các lễ hội Ramayana” (Yoshiaki Takemura, Bảo tàng Dân tộc học, Nhật Bản); “Giao lưu văn hóa-tôn giáo Việt Nam - Ấn Độ thông qua việc tìm hiểu những ngôi đền Hindu ở Thành phố Hồ Chí Minh (Lê Thị Hằng Nga, Viện Nghiên cứu Ấn Độ và Tây Nam Á, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam); “Những hành động biến mất: Người Thái gốc Nam Á và văn hóa công chúng đương đại ở Thái Lan” (Jirayudh Sinthuphan, Đại học Chulalongkorn, Thái Lan).
Những báo cáo tại các phiên hội thảo đã bàn luận về quá trình di cư, định cư, những khó khăn, thách thức của cộng đồng Ấn kiều hải ngoại, đồng thời phân tích một số khía cạnh trong văn hóa đại chúng ở các nước Châu Á như Thái Lan và Singapore.. Những báo cáo tại hội thảo cho thấy, việc nghiên cứu về cộng đồng Nam Á ở hải ngoại nói chung, cộng đồng Ấn kiều nói riêng, có những thách thức do sự đa dạng và xu hướng di cư khác nhau của từng nhóm tộc người. Bên cạnh đó, nguồn tài liệu lưu trữ khan hiếm về những cộng đồng này khiến cho việc tính toán chính xác số lượng người Ấn và những cộng đồng di cư khác ở Nam Á khó có thể thực hiện.
Báo cáo của TS. Lê Thị Hằng Nga về chủ đề “Giao lưu văn hóa-tôn giáo Việt Nam - Ấn Độ thông qua việc tìm hiểu những ngôi đền Hindu giáo tại Tp. HCM”, khẳng định sự tồn tại của ba ngôi đền Ấn Độ tại Thành phố Hồ Chí Minh - Đền Subramanyum Swami, Đền Sri Thenday Yuthapani và Đền Mariamman - chứng tỏ nơi đây đã từng có một cộng đồng Ấn kiều rất đông đúc và làm ăn phát đạt. Trải qua thời gian, những ngôi đền này đã giúp lan tỏa những giá trị văn hóa – tôn giáo Ấn Độ tại địa phương đồng thời tiếp nhận những ảnh hưởng của tín ngưỡng địa phương trong hoạt động tôn giáo của mình. Những ngôi đền Hindu tại Thành phố Hồ Chí Minh tiếp tục là minh chứng sống động về sự giao lưu văn hóa-tôn giáo Việt Nam - Ấn Độ hiện nay. Báo cáo góp phần bổ sung nguồn tư liệu khan hiếm về chủ đề này và khẳng định có sự tiếp nối của giao lưu văn hóa Việt-Ấn từ thời cổ trung cho đến thời cận hiện và đương đại.
Đại biểu chụp ảnh lưu niệm
Bên cạnh việc tham dự, có bài báo cáo và những ý kiến phát biểu tại các phiên hội thảo, TS. Lê Thị Hằng Nga còn tham dự cuộc họp của ban tổ chức hội thảo, với thành phần là đại diện các cơ quan nghiên cứu Ấn Độ và Nam Á tại các nước Nhật Bản, Singapore, Hàn Quốc và Thái Lan. Cuộc họp do GS. Minoru Mio, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nam Á, Bảo tàng Dân tộc Quốc gia Nhật Bản chủ trì. Cuộc họp bàn về hướng tận dụng và quảng bá những kết quả của hội thảo, đồng thời lên kế hoạch hành động cho cho mạng lưới nghiên cứu về Ấn Độ và Nam Á tại Châu Á trong thời gian tới. Các thành viên tham dự thống nhất ý kiến cho rằng, kết quả của hội thảo nên được xuất bản dưới dạng sách, việc tổ chức hội thảo nên tiếp tục và có thể mở rộng kết nối với các cơ quan/học giả nghiên cứu về Ấn Độ và Nam Á ở Malaysia và Indonesia. TS. Chan-Wahn Kim, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Ấn Độ, Đại học Nghiên cứu Quốc tế Hankuk, Hàn Quốc đề xuất chủ trì hội thảo của mạng lưới vào năm 2018 tại Seoul, Hàn Quốc với chủ đề “Ấn Độ chuyển đổi/chuyển giao” (India in transition), dự kiến bao hàm tất cả những khía cạnh của một đất nước Ấn Độ đang chuyển mình/ trỗi dậy. Đề xuất của TS. Chan-Wahn Kim đã nhận được sự đánh giá cao của toàn thể hội nghị. Như vậy, hội nghị đã kết thúc tốt đẹp với lời hẹn tái ngộ vào năm 2018 tại Hàn Quốc.
P.V
Giới thiệu cuốn sách “Nữ giới Phật giáo với báo chí” (Chủ biên: TS. Ni sư Như Nguyệt, TS. Lê Thị Hằng Nga, TS. Trần Thanh Thủy)
Giới thiệu cuốn sách “Quan hệ giữa Ấn Độ với một số nước trong khu vực và hàm ý cho Việt Nam” (Chủ biên: Lê Thị Hằng Nga)
Giới thiệu cuốn sách “India – Vietnam Enhancing Partnership” (Co-editors: Jayachandra Reddy G & Nguyen Xuan Trung)
Giới thiệu cuốn sách “Nghiên cứu Ấn Độ tại Việt Nam năm 2018: Những vấn đề văn hóa, xã hội và phát triển (Chủ biên: Trần Hoàng Long)